Stara, odnosno Balkan planina, deo je sistema Balkanskih planina koje se pružaju od Crnog mora na istoku, do Vrške čuke na zapadu. Ukupna dužina ovog sistema iznosi 530 kilometara. Izduženi lanac Stare planine proteže se na dužini od oko 150 km, i predstavlja prirodnu granicu između Srbije i Bugarske. Ova planina zahvata opštine Knjaževac, Zaječar, Dimitrovgrad i Pirot, što obuhvata površinu od 1 500 kvadratnih kilometara. U Bugarskoj, Stara planina se proteže sve do Crnog mora. Najviši vrh Stare planine je Botev u Bugarskoj, na visini od 2 736 metara. Najviši vrh u Srbiji je Midžor, koji dostiže visinu od 2 169 metara.
Stara planina je deo prostranog planinskog venca Karpatsko – balkanski luk, a u Srbiji se nalazi samo njegov manji deo. Na severu masiv Stare planine počinje od obronaka Vrške čuke ( 692 metra ). Najznačajniji vrhovi Stare planine su : Crnoglav ( 764 m ), Vrh Baba ( 1 787 m ), Babin Zub ( 1 758 m ), Tresak ( 1 000 m ), Vetren ( 1 330 m ), Orlov kamen ( 1 737 m ), Sveti Nikola ( 1 380 m ), Midžor ( 2 169 m ), Tri čuke ( 1 937 ), Tupanar ( 1 727 m ), Srebrna glava ( 1 933 m ).
Reljef Stare planine prošaran je velikim brojem pašnjaka i gustih bukovih šuma. Takođe, planina je bogata izvorima vode, potocima, rečnim kanjonima i slapovima. Rečni sliv koji prelazi kroz Staru planinu pripada crnomorskom slivu. U Srbiji se reke sa ove planine ulivaju u reke Timok i Nišava. Najznačajnije reke su Timok, Nišava, Toplodolska reka, Visočica, Dojkinačka reka, Jelovička reka i Rosomačka reka. Stara planina poseduje i nekoliko vodopada, od kojih su najviši Čunguljski vodopad ( 42 m ) i Pilj ( 64 m ). U donjem toku reke Visočice nalazi se Zavojsko jezero.
Stara planina je od 1997 . godine zaštićena kao prirodno dobro od izuzetnog značaja, odnosno Prirodni Rezervat I kategorije. Park prirode se prostire na površini od 142 000 hektara, a nominovan je za UNESCO – vu listu projekta Čovek i biosfera. Stara planina je jedno od najbogatijih biljnih područja Srbije. Na njoj raste oko 1 190 vrsta biljaka i 51 vrsta mahovine. Osnov bogate vegetacije Stare planine čine šume, žbunasta vegetacija, travnati pašnjaci i močvarno bilje. U okviru samog parka postoje brojni rezervati i spomenici prirode. Rezervat Draginište obuhvata deo zajednica smrčevih šuma, a zaštićen je još od 1981 . godine. Takođe, Golema reka obuhvata deo zajednica bukovih šuma. U šumama Stare planine živi veliki broj divljih životinja, a naročito se ističu vuk i mrki medved. Takođe, ovde borave srndaći, lisice, orlovi… Takođe, na planini živi čak 224 vrste ptica.
Na području Stare planine preovladava subplaninska klima, sa velikim brojem sunčanih dana i snežnih padavina. Klimu odlikuje područje između umereno – kontinentalne i planinske klime. Sa zapada se oseća uticaj Vlasine, Karpata i Crnog mora, a sa juga Mediterana.
Stara planina je naročito popularna među ljubiteljima prirode. Oni ovde mogu da uživaju u mountain bikingu, trekkingu, kanjoningu, ednuro – trkama, raraglajdingu … Ono što Staru planinu čini takođe zanimljivom jeste činjenica da se na njoj sneg zadržava gotovo pet meseci. Na njoj se nalaze ski staze na visini između 1 100 i 1 900 metara. Skiješki centar Babin zub čine staze na lokacijama Konjarnik, sunačana dolina i Markova livada. Na ovoj poslednoj je omogućeno noćno skijanje.
Kulturno – istorijsko nasleđe Stare planine je veoma zanimljivo. Na širem području su pronađeni tragovi praistorijske kulture, kao i naselja stara preko 5 000 godina. Kroz ovo područje je prolazio i čuveni rimski put Via Militaris. Od drugih kulturno – istorijskih spomenika ističu se manastiri, građeni u periodu od četrnaestog do devetnaestog veka. Zazantski proizvodi su još jedna osobenost Stare planine. Ovde se mogu videti brojne rukotvorine, grnčarija i drugo. Jedna od najvećih dragocenosti Stare planine jesu pirotski ćilimi, poznati po izuzetnom kvalitetu i maštovitom dizajnu. Još jedna od atrakcija ove planine je Pirotski kačkavalj, čuven po kvalitetu, boji, tvrdoći i ukusu.
Stara planina je jedan od najočuvanijih delova Srbije. Ovo prirodno prostranstvo, prošarano kulturno – istorijskim znamenitostima i modernim turističkim sadržajima, poslednjih godina sve više dobija na značaju i popularnosti. Razlog tome leži u bogatoj turističkoj ponudi koju Stara planina ima. Brojna ulaganja u modernizaciju, kao i neverovatna lepota, čine Staru planinu jednom od najboljih destinacija za odmor i uživanje.