Geografski položaj
Banja Vrujci se nalazi u opštini Mionica, u Kolubarskom okrugu. Smeštena je u dolini reke Toplice, između planina Suvobor i Maljen. Kroz nju protiče reka Gornja Toplica, pritoka reke Kolubara. Zbog toga što leži na visini od 180 do 252 metara, Banja Vrujci se ubraja među najniže banje u Srbiji. Klima u Banji Vrujci je promenljiva. Leta su topla sa visokim dnevnim temperaturama, ali veoma hladnim jutrima u večerima. Najbliži Banji Vrujci su Mionica ( 10 km ) i Valjevo ( 30 km ). Zbog veoma povoljnog geografskog položaja, do nje je moguće stići na više načina.
Istorija
Arheološka istraživanja ukazuju na to da je prostor Banje Vrujci bio naseljen još u praistoriji. Ovde su boravili Rimljani, Vizantinci, a potom i Srbi. Jedno predanje kaže da se u Banji Vrujci nalazio dvor kosovskog junaka Toplice Milana, pobratima Miloša Obilića. Navodno je on ime dobio baš po reci Gornja Toplica, poznatoj po tome što ne ledi ni pri najnižim temperaturama. Podataka o banji iz turskog perioda nema, mada je ona sigurno bila korišćena od strane osvajača. O lekovitim svojstvima Banje Vrujci znali su i srpski vojnici koji su 1914. godine učestvovali u Kolubarskoj bici. „ Seljačka banja “, kako je nazivana, počela je da se razvija nakon Prvog svetskog rata. Već 1935. Banja Vrujci je pretvorena u narodno lečilište. Prva kupatila izgradili su lokalni zemljoradnici na čijim imanjima su se nalazili mineralni izvori. Kupatilo koje je ponelo ime slavnog vojskovođe, „ Vojvoda Mišić “, podignuto je 1938. Ono je posedovalo dva bazena, za muškarce i za žene, dimenzija 5 x 4 metra, dubine 0, 9 metara. U to vreme osnovana je stalna lekarska služba. Ubrzani razvoj prekinuo je Drugi svetski rat. Tek pedesetih godina prošlog veka nastavljeno je sa daljim ulaganjem u Banju Vrujci. Prva potpuna hemijska analiza vode sa termomineralnih izvora izvršena je 1958. godine, na Balneološkom institutu u Beogradu. Kapaciteti banje vremenom su proširivani, a razvoj i modernizacija ovog lečilišta i dalje traje.
Lekoviti faktori
Banja Vrujci poseduje pet glavnih i nekoliko sporednih termomineralnih izvora sumporovite i slabo radioaktivne vode. Temperatura vode kreće se od 26 do 28 stepeni celzijusa. U sebi sadrže kalijum, magnezijum i selen. Ono što je karakteristično za izvore u Banji Vrujci jeste da izbijaju iz mulja na prostoru dužine oko 200, a širine oko 60 metara. Protok vode iznosi 300 litara u sekundi, što Banju Vrujci stavlja na prvo mesto u Srbiji. Bazeni u kupatilu „ Vojvoda Mišić “ neprestano se pune svežom vodom. Pored termomineralne vode, u Banji Vrujci se za lečenje koristi mulj bogat mineralnim i radioaktivnim materijalima. Lekovito blato se primenjuje mazanjem ili oblaganjem celog tela, a po svojim svojstvima je bogatije od vode koja u banji izvire.
Indikacije za lečenje
Pijenjem vode leče se :
- Urinarne infekcije
- Bubrežne kalkuloze i kalkuloze mokraćnih puteva
- Hronična ooljenja žluca i dvanaestopalačnog creva
Kupanjem se leče :
- Neurastenija
- Neurotična anksioznost lakšeg stepena
- Opsesivno – kompulsivni poremećaji lakšeg stepena
- Hipohondrije
- Psihosomatske neuroze
- Profesionalne neuroze i hipertenzije prvog stepena ( bez komplikacije na organima )
Kupanjem u kadama uz dogrevanje temperature vode od 34 – 37 stepeni celzijusa se leče
- Bolesti lokomotornog aparata
- Zapaljenski reumatizam ( reumatski artritis, Behterevljeva bolest )
- Degenerativni reumatizam ( artroze, spondiloze )
- Ekstraartikularni reumatizam ( fibroziti, mioziti, panikuliti, tendeniti )
- Hronična ginekološka oboljenja ( hronični zapaljenski procesi – andeksiti, andeksoparametri i sterilitet – vaginalno orošavanje )
Korišćenjem lekovitog blata leče se :
- Razna reumatska oboljenja
- Išijas
- Proširene vene
- Kožne bolesti
Okolina Banje Vrujci i turistička ponuda
Turistička ponuda Banje Vrujci je veoma razvijena. Banjski kompeks ispunjen je sportskim terenimaza fudbal, košarku, tenis, odbojku i rukomet. U hotelu Vrujci nalaze se protočni bazeni, kao i u okviru kompleksa Prva Nova Banja. U okolini je razvijen seoski, lovni i ribolovni turizam. Za ljubitelje prirode tu su prelepa brda, šume, reke i potoci. Ribnička pećina je jedinstven prirodni fenomen. Ulaz u pećinu je trouglastog oblika, a poznata je po tome što u njoj živi oko 15 vrsta slepih miševa. Neizostavni deo turističke ponude Banje Vrujci jesu kulturno – istorijski spomenici. Preporučuje se poseta Struganiku, gde se nalazi rodna kuća vojvode ŽivoJina Mišića. Crkva Svetog Petra i Pavla izgrađena je 1907. na temeljima starog manastira Ribnica. U blizini su manastiri Bogovađa, Lelić i Ćelije. Poslednjih godina sve popularnija destinacija je Ravna Gora, mesto na kome je osnovan Ravnogorski pokret. Još jedno atraktivno mesto jesu Divčibari, sa širokom turističkom ponudom. Banja Vrujci ima mnogo toga da ponudi. Osim što je među vodećima u banjskom lečenju u Srbiji, ona je i veoma atraktivna turistička destinacija.