Geografski položaj
Banja Rusanda smeštena je u selu Melenci, šesnaest kilometara severozapadno od grada Zrenjanina. Banja se prostire na površini od kvadratnih km, a Melenci na površini od kvadratna km. Prema popisu iz 2011. godine, u Melencima živi oko 5 900 stanovnika. Na području Rusande preovladava kontinentalna klima, sa toplim letima i oštrim zimama. Zbog ravničarskog područja, česti su udari vetrova.
Do Melenaca se može stići lokalnim putem iz Zrenjanina, zatim putem preko Bečeja, ili preko Kikinde i Bašaida.
Istorija
Područje na kome se nalazi Banja Rusanda usko je vezano za istoriju Zrenjanina. Grad je nastao na reci Begej, a najstariji podaci vezani za ovaj grad potiču iz četrnaestog veka. Tada je ovo naselje bilo poznato pod imenom Bečkerek. Pod srpsku državu Bečkerek dolazi tokom vladavine srpskih despota, Stefana Lazarevića i Đurđa Brankovića. U Bečkereku je 1594. godine podignut prvi ustanak Srba protiv turske vlasti. Nakon gušenja ustanka, turski sultan Selim naredio je da se spale mošti Svetog Save. U turskim rukama gradska tvrđava ostala je sve do 1701., kada je srušena. Oni su iz grada proterani 1716. Godine od strane austrijske vojske, nakon čega je usledilo doseljavanje Srba, Mađara, Nemaca i drugih. Tokom osamnaestog veka grad je počeo da se modernizuje. U austro – ugarskim rukama Bečkerek je bio sve do 1918., kada ulazi u sastav Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca. Istorija Banje Rusande započela je 1866. godine, kada je osnovano akcionarsko društvo za korišćenje prirodnog lekovitog faktora jezera Rusande. Banja je zvanično otvorena 1867. , a njen tadašnji naziv bio je Melenačka Banja. Dve godine kasnije lečilište je ponelo današnje ime. Prve terapije u Rusandi vršene su uz pomoć blatnih obloga i helioterapijom. Prvo kupatilo srušio je olujni vetar 1875. ,a godinu dana kasnije izgrađeni su kur – salon i novo kupatilo. Nakon Prvog svetskog rata Rusanda postaje deo novoosnovane Jugoslavije. Dve godine kasnije postala je državno vlasništvo, čime započinju ozbiljnija ulaganja. Izgrađena su četiri hotela, a nakon Drugog svetskog rata još dva. Krajem pedesetih godina u Rusandi je otvoreno Odeljenje za rehabilitaciju, koje je kasnije preimenovano u Centar za fizikalnu medicinu, rehabilitaciju i prevenciju invalidnosti. Danas je Banja Rusanda jedino aktivno lečilište u Banatu, ali i jedna od vodećih bolnica za fizikalnu medicinu i rehabilitaciju u Vojvodini.
Lekoviti faktori
Jezero Rusanda je najznačajniji lekoviti faktor u Banji Rusanda. Ono se ubraja među najlekovitija jezera u Srbiji. Prostire se na površini od 4 kvadratnih kilometara, a voda mu je slična morskoj. Tokom sušnog perioda nivo jezera opada, čime se povećava njegova mineralizacija. Lekoviti mulj dostiže debljinu od jednog metra, a bogat je hidrokarbonatima, karbonatima, sulfatima, sumpor – vodonikom, hloridima, kalijumom, natrijumom, silicijum dioksidom, gvožđe – oksidom i aluminijumovim oksidom. Lekoviti mulj je crne boje, sjajan je i mastan. Jezerska voda ima visok salinitet i alkalna je. U hidroterapijske svrhe koristi se termomineralna voda koja spada u red natrijum hidrokarbonatnih sulfidnih hipotermi.
Indikacije za lečenje
U Banji Rusandi se leče :
- Oboljenja centralnog i perifernog nervnog sistema
- Povreda koštano – zglobnog i mišićnog sistema
- Oboljenja krvnih sudova
- Deformacije koje se pojavljuju u dečjem uzrastu
- Zapaljenski reumatizam u mirnoj fazi degenerativnog reumatizma ( artroze i spondiloze )
- Vanzglobni i metabolički reumatizam
- Diskopatije i lumboišialgije
- Posledice reuma i stanja posle preloma kostiju i hiruških intervencija na koštano – zglobnom sistemu
- Kožne bolesti ( psorijaza, hronični ekcem, akne … )
- Ginekološka oboljenja ( hronična nespecifična ginekološka oboljenja i sterilitet )
- Medicinska rehabilitacija
Okolina Banje Rusande i turistička ponuda
Tokom letnjih meseci Melenci ožive. Ovde se održavaju nastupi tamburaških orkestara, pozorišne predstave, gostovanja kulturno – umetničkih društava … U vreme zimskih praznika u Rusandi se organizuje doček Nove Godine, a tokom januara se održava svetosavski bal. Posebno značajna manifestacija u Melencima jeste seoska slava, koja pada na Duhove. Gostima su u Rusandi na raspolaganju bazen sa termomineralnom vodom, fitnes sala, sauna i sportski centar sa terenima za fudbal, košarku, odbojku i tenis. Nedaleko od banje nalazi se grad Zrenjanin, koji ima veoma bogatu turističku ponudu. Osim što poseduje razne kulturno – istorijske znamenitosti, ovo je grad koji tokom leta ima bogatu ponudu za zabavu. Banja Melenci, iako je prvenstveno opremljena za lečenje, nudi dobre uslove za odmor i rekreaciju.