Geografski položaj
Palanački Kiseljak je balneološko naselje i izletište kod Smederevske Palanke. Banja je smeštena pokraj reke Jasenice, u blizini njenog spajanja sa rekom Kubršnicom, a prostire se na površini od 5 hektara. Palanački Kiseljak leži na nadmorskoj visini od 103 metra. Severno i severozapadno od ovog kraja pruža se Podunavlje, istočno je dolina reke Velike Morave sa Pomoravljem, a južno i zapadno su Rudnički i Kosmajski kraj. Banja je od Beograda udaljena oko 80 km. Sa glavnim gradom povezana je železničkom prugom koja se saobraća na relaciji Beograd – Niš. Pristupna saobraćajnica na auto – put Beograd – Niš nalazi se kod Velike Plane, na udaljenosti od 13 km.
Istorija
Mineralni izvori iz banje Palanački Kiseljak korišćeni su još u vreme antike. Rimljani su aktivno koristili ovo lečilište, a nije nemoguće da je ono služilo i kasnije. Prve podatke o banji ostavio je turski putopisac Evlija Čelebija 1719. godine, koji kaže da je u pitanju „ ozidana banja sa lekovitom vodom “. Kada je na vlasti bio knez Miloš Obrenović, počinje ubrzani razvoj banjskih lečilišta u Srbiji. Po nejgovom naređenju mineralne vode slate su u Beč na analizu, a nakon toga se pristupalo osnivanju banja. Isti slučaj bio je i sa Palanačkim Kiseljakom. Tokom 1834. godine voda je poslata na analizu, a četiri meseca kasnije stigli su rezultati. Sedamnaest godina kasnije, doktor Lindermajer objavljuje publikaciju o Palanačkom Kiseljaku, a već osamdesetih godina devetnaestog veka njena popularnost postaje sve veća. Krajem veka počelo se znatnije ulagati u modernizaciju lečilišta, kada ono pada pod upravu Crvenog krsta. U to vreme ovde su se lečili vojnici i oficiri, a u tu svrhu banja je korišćena sve do Drugog svetskog rata. Nakon rata postavljene su tri cevne kaptaže, a 1966. izgrađeno je novo kupatilo sa 20 kada i 15 tuševa. Smatra se da je voda iz banje Palanački Kiseljak jedna od najkvalitetnijih u Evropi. Ovde se flašira čuvena mineralna voda „ Karađorđe “.
Lekoviti faktori
Palanački Kiseljak poseduje izvore koji izbijaju na rasedu u dvojnoj kvartarnoj ravni reka Jasenica i Kubržnica. U banji ima četiri izvora mineralne vode. Najpoznatiji je onaj koji nosi ime Marko Leko, po čuvenom hemičaru i rektoru Velike škole. Upravo je dr Marko Leko 1895. godine izvršio hemijsku analizu vode u Palanačkom Kiseljaku. Dubok je 2, 5 metara, a voda služi za pijenje. Takođe, voda sa ovog izvora se flašira. Mineralne vode u Palanačkom Kiseljaku su karbonatne, alkalne, jače zemno – alkalno kisele hadne vode, sa temperaturom od 12, 5 do 15 stepeni celzijusa. U sebi sadrže velike količine slobodne ugljene kiseline, alkalnih metala, magnezijuma i kalcijuma. Tokom sedamdesetih godina. Prilikom bušenja nafte, pronađeno je još jedno izvorište na dubini od preko 900 metara. Voda sa ovog izvorišta ima temperaturu od 56 stepeni celzijusa. Flaišrana voda Karađorđe odlikuje se izuzetnim kvalitetom, zbog čega je 1995. godine dobila žig Zdrava hrana – Zelena jabuka.
Indikacije za lečenje
U banji Palanački Kiseljak se leče :
- Posttraumatska stanja ( stanja posle hiruških intervencija, stanja nakon preloma / povreda na koštano – zglobnom aparatu )
- Razni oblici reumatizma ( zapaljenski i nezapaljenski )
- Problemi sa kičmom
- Kardiovaskularne bolesti
- Bolesti digestivnog trakta
- Šećerna bolest
- Opšta slabost organizma
- Oboljenja perifernih nerava
- Bolesti urinarnog trakta
- Ginekološki problemi ( primarni i sekundarni sterilitet )
- Urođeni deformiteti
Okolina i turisička ponuda
U blizini banje nalazi se nekoliko veoma značajnih kulturno – istorijskih spomenika. Manastir Koporin podignut je u vreme despota Stefana Lazarevića, a dugo se smatralo je je on i sahranjen u njemu. Danas preovladava mišljenje da je u pitanju telo njegovog brata. Potom, tu su crkva brvnara koju je podigao knez Miloš Obrenović, manastir Pokajnica, kao i Radovanjski Lug, u kome je ubijen Karađorđe. Nedaleko su i druge znamenitosti, koje svakako vredi posetiti. Kudrečko jezero je idealno za uživanje na lepo uređenim plažama, a ovde je takođe razvijen i ribolovni turizam. U Smederevskoj Palanci se održavaju brojne manifestacije, festivali i izložbe. U banji se nalaze brojni tereni za male sportove, olimpijski bazen na otvorenom, Staze zdravlja… Banju Palanački Kiseljak okružuje predivna priroda, što boravak u njoj čini još lepšim.