Geografski položaj
Mataruška Banja je gradsko naselje u okviru grada Kraljeva, u Raškom okrugu. U Mataruškoj Banji živi oko 2 700 stanovnika. Ovo lečilište leži na nadmorskoj visini od 205 metara, u jugozapadnom delu Kraljevačke klisure, na desnoj obali reke Ibar. Sa juga i istoka Matarušku Banju okružuje planina Stolovi, a sa jugozapada i zapada planine Troglav i Čemerno. Na području banje preovladava umereno – kontinentalna klima, a planinsko okruženje sprečava pojavu snažnijih vetrova.
Mataruška Banja nalazi se ne oko 9 km od Kraljeva, a drugi veći centri u okolini su Raška i Novi Pazar. Do nje je moguće doći lako, jer je preko Kraljeva povezana sa svim značajnijim saobraćajnicama u zemlji.
Istorija
Mataruška Banja je jedna od najmlađih banja u Srbiji. Njen pronalazak bio je sasvim slučajan. U proleće 1898. godine došlo je do velike poplave reke Ibar. Veliki vodeni nanosi izazvali su da reka izađe iz korita i napravi novo. Nakon poplave, Ibar se vratio u prvobitno korito, a novo je ostalo prazno. Međutim, u prokopanim jamama počela je da se pojavljuje topla voda sa mirisom sumpora. Iste godine voda je poslata na analizu, koju je izvršio doktor Marko Leko. Rezultati su pokazali da je reč o lekovitoj vodi, pa se ubrzo pristupilo aktivaciji jame. Rupa je proširena i ograđena prućem. Prvi posetioci su odmah počeli da pristižu, a već tokom 1899. godine izgrađena su najpre dva kupatila za muškarce, a potom dva za žene. Istovremeno su i ranjenici dobili svoje kupatilo. Naredne godine osnovano je privatno društvo za razvoj Mataruške Banje. Usledila su nova ulaganja, staro kupatilo prošireno je gradnjom novih prostorija, a potom i izgradnjom bazena. Sve veća posećenost uslovila je povećanje smeštajnih kapaciteta, pa su ubrzo nikle prve vile i hoteli. Do Drugog svetskog rata izgrađeno je nekoliko hoela, od kojih i danas neki postoje. Nakon rata nastavilo se sa modernizacijom lečilišta. Mataruška Banja dobila je 1951. godine „ Zimsko kupatilo “, što je omogućilo rad i tokom zimskog perioda. Na posletku, banja je dobila i Za vod za specijalnu rehabilitaciju „ AGENS “, kao i Stacionar za ambulantno lečenje reumatskih i ginekoloških oboljenja.
Lekoviti faktori
Mataruška Banja poseduje izvor mineralne vode koja spada u red natrijum, magnezijum, hidro – karbonantnih, fluornih sumporovitih hipotermi. Voda izvire sa dubine od 132 metra, izdašnost joj je 20 litara u sekundi, a temperatura se kreće od 42 do 51 stepen celzijusa. Voda je veoma bogata sumpor – vodonikom i natrijum – bikarbonatom. Lečenje se vrši kupanjem, pijenjem sumporovite vode, vaginalnim ispiranjem, kao i stavljanjem obloga sa lekovitim blatom. Tretmani se obavljaju u Prirodnom lečilištu „ Mataruška i Bogutovačka Banja “.
Indikacije za lečenje
U Mataruškoj Banji leče se :
- Degenerativna reumatska oboljenja
- Zapaljenska reumatska oboljenja u smirenoj kliničkoj i laboratorijskoj fazi
- Stanja posle korektivnih operativnih zahvata na lokomotornom aparatu
- Hronična ginekološka oboljenja i posledični sterilitet
- Primarna i sekundarna oboljenja perifernih arterija
- Pareza i paralize perifernog motornog neurona
- Kožna oboljenja
Okolina Mataruške Banje i turistička ponuda
Mataruška Banja svojim posetiocima nudi razne vidove uživanja. Za ljubitelje prirode na raspolaganju stoje lepo uređen park i reka Ibar. Na reci Ibar se svake godine organizuje tradicionalni „ Veseli spust “. Pored toga, ovde se održavaju i druge manifestacije, kao što su : Dani jorgovana, Narcisima u pohode … U okolini banje nalaze se brojni kulturno – istorijski spomenici. Simbol ovog kraja je srednjevekovni grad Maglič, a u blizini je i tvrđava Brvenik. Tu su i neki od najznačajnijih manastira u Srbiji, Studenica, Žiča i Ljubostinja. Za sve rekreativce obezbeđeni su tereni za mali i veliki fudbal, odbojku, rukomet i košarku. Sa svim što nudi, Mataruška Banja uspela je da se izbori visoko na lestvici lečilišta i atraktivnih destinacija u Srbiji.