Najstariji tragovi čoveka na teritoriji Srbije potiču iz starijeg kamenog doba. Arheološkim nalazima otkriveni su tragovi paleolitskih ljudskih zajednica u pećinama: Risovača kod Aranđelovca i Jerinina pećina kod Gradca. Najznačajnije nalazište iz srednjeg kamenog doba nalazi se u Lepenskom viru u Đerdapskoj klisuri.
U doba vladavine Stefana Nemanje srpska država je doživela snažnu teritorijalnu i kulturnu ekspanziju. U njegove zadužbine spadaju manastiri u Raškoj oblasti Đurđevi Stupovi i Studenica i Hilandar na Svetoj Gori. One su danas deo svetske kulturne baštine pod zaštitom UNESCO-a.